پنچری تایر خودرو معضلی است که از دیرباز با رانندگان همراه بوده و اغلب با این مشکل برخورد کرده اند که ضمنا میتواند در حین رانندگی خطرات زیادی را برای شما و خودروی شما ایجاد کند ، در برخورد با این مشکل یا باید شخصا نسبت به تعویض تایر با لاستیک زاپاس اقدام کنید یا با امداد خودرو تماس گرفته تا بعد از معطلی زیاد به شما مراجعه کرده و تایر شما را تعویض کنند ، اما راه سومی هم هست که آن استفاده از تایر رانفلت میباشد.
استفاده از تایر هایی که در زمان ترکیدن یا پنچر شدن با هر سرعتی، علاوه بر حفظ تعادل و ایمنی خودرو این امکان را به شما میدهد تا با حداکثر سرعت 80 کیلومتر برساعت مسافت حدود 160 کیلومتر را تا رسیدن به نزدیک ترین تعمیرگاه یا خانه بدون توقف به مسیر خود ادامه دهید.
تولیدکنندگان تایر هر روز برای سبقت گرفتن از سایر رقبا، محصولاتی جدیدی تست و به بازار معرفی می کنند یکی از جدیدترین این محصولات، تولید لاستیک ران-فلت(Run-flat) است
پیشینه لاستیکهای ران فلت به دهه ۱۹۸۰ میلادی بر میگردد،در سالهای اخیر عبارت لاستیک ران فلت در دنیای خودرو بسیار شنیده میشود هرچند این لاستیکها خیلی هم جدید نیستند ولی در بازار ایران با تاخیر وارد شده و نسبتا جدید حساب میشوند و بیشتر روی خودروهای لوکس و تجهیزات نظامی میتوان آنها را دید، حتی در برخی منابع معادل فارسی نیز برای لاستیک ران فلت ابداع شده و از آن با نام لاستیک پنچر رو نام برده میشود.
تایرهای ران فلت، دارای طوقه تایر هستند که حتی در زمان پنچری به فلنج رینگ متصل میماند. این بدان معنی است که با خطر جدا شدن لاستیک یا آسیب دیدن خود چرخ روبهرو نخواهید شد. این تایر میتواند کم و بیش شکل اولیه خود را با وجود پنچری برای مدتی حفظ کند.
در خصوص خودروهای نظامی این مسئله میتواند بسیار حیاتی باشد و باعث نجات جان سرنشینان خودرو تا رسیدن به نقطه امن گردد.
از آن جا که تایرهای ران فلت دارای دیوارههای جانبی تقویت شده هستند طراحی خاص آنها از جدا شدن تایر از رینگ جلوگیری میکند. به لطف این ویژگیها، نیازی به حمل تایر زاپاس برای استفاده در شرایط اضطراری ندارید چون دیواره جانبی به گونهای تقویت شده که به تایرها اجازه عملکرد حتی در صورت سوراخ شدن را بدهد. این دیواره ضخیم توانایی پوشاندن هر آسیبی در داخل تایر را دارد. در هنگام پنچری، فشار تایر به شدت کاهش مییابد، تایرهای ران فلت توانایی حمل بار قابل توجهای دارند و آسیبهای غیر قابل تعمیر را تحمل میکنند.
در شرایطی که لاستیک شما پنچر شود، عملکرد ران فلت به گونه ای طراحی شده که داری سیستم تکیه گاه کمکی و داری حلقه تکیه گاهی متصل به چرخ است که در زمان افت فشار لاستیک، تکیه گاه لازم برای ادامه مسیر را فراهم میکند.
امروزه بیشتر تولید کنندگان خودرو های لوکس در دنیا از جمله بی ام و،بنز و … از این نوع لاستیک ها برای خودرو های خود استفاده میکنند تا دیگر رانندگان نگران پنچر شدن و توقف در کنار اتوبان ها و مسیرهای شلوغ و خطرناک نباشند.
لاستیکهای ران فلت به طور عمده به سه گروه تقسیم میشوند:
• لاستیکهای متکی به خود (self-supported)
• لاستیکهای خود ترمیم (self repair)
• لاستیکهای با تکیه گاه کمکی(auxiliary supported)
– در گونه نخست یا self-supporting، دیوارههای جانبی لاستیک تقویت شده است تا از استحکام بالاتری برخوردار باشند. این استحکام بالاتر باعث میشود تا تایر حتی با خالی شدن باد نیز خیلی نخوابد و خودرو قابلیت حرکت خود را با محدودیتهایی حفظ کند.
– در لاستیک های نوع دوم یا خود ترمیمی لاستیکها دارای آستر داخلی هستند که در صورت ایجاد سوراخی کوچک در لاستیک فوراً واکنش نشان میدهند. طرز کار این سیستم مشابه اسپریهای ضدپنچری است. لاستیکهای خود ترمیم خیلی معمول نیستند و تنها در سایزهای محدودی تولید میشوند.
– در گونه سوم که لاستیک های با تکیه گه کمکی نام دارد از یک حلقه درون لاستیک استفاده میشود. این حلقه معمولا از پلاستیک بسیار مستحکمی ساخته شده میشود، ولی ممکن است در ساخت آن از مواد دیگر نیز استفاده شود. در صورت خالی شدن باد لاستیک، این حلقه استحکام کافی را به دیواره لاستیک میدهد و از آن پشتیبانی میکند.
از آنجایی که لاستیکهای ران فلت در صورت خالی شدن باد نیز حرکت میکنند، ممکن است راننده ترکیدن لاستیک را متوجه نشود. به همین دلیل در خودروهای مجهز به این لاستیک حتما باید سیستم هشدار فشار باد تایر (TPMS) نصب شده باشد تا هرگونه تغییر در فشار باد تایرها به راننده نشان داده شود.
از مزایای لاسیتکهای رانفلت میتوان به موارد زیر اشاره کرد
• رانندگی در حالت پنچری (بدون باد): بدون شک این اولین و مهمترین نقطه قوت لاستیک ران فلت در مقایسه با یک لاستیک معمولی است. لاستیک ران فلت در هر صورت و بدون هیچ بادی هم شما را حداقل تا محلی میبرد که بتوانید لاستیک خودرو را تعویض کنید. تنها نکتهای که راننده باید توجه کند حداکثر سرعت خودرو است. این حداکثر سرعت مجاز در حالت بدون باد معمولا در دفترچه راهنمای مصرف کننده خودرو نوشته میشود.
• پایداری بالاتر در هنگام پنچری: از آنجایی که تایرهای ران فلت برای حرکت در حالت پنچری دارای دیوارههای مستحکمتری هستند پس در صورت ترکیدن لاستیک تاثیر کمتری روی پایداری خودرو احساس میشود و خودرو همچنان قابل هدایت خواهد بود. فرمان پذیری این لاستیکها در حالت پنچری با حالت عادی فرقی ندارد و همین یک نکته مثبت بسیار مهم از نظر ایمنی در جاده میباشد.
• کاهش وزن خودرو: در صورتی که خودرویی به لاستیکهای ران فلت مجهز باشد دیگر نیازی به لاستیک زاپاس وجود ندارد و این یعنی یک بار اضافه از خودرو حذف میشود. اثر این بار اضافی را که اتفاقا کم هم نیست را روی مصرف سوخت خودرو میتوان مشاهده کرد.